Bên cạnh những lợi ích mang lại, sự phát triển vượt bậc của các nền tảng số cũng đi kèm với không ít vấn đề, trong đó bắt nạt trên mạng là một trong những tình trạng phổ biến nhất hiện nay.
Bắt nạt trên mạng là gì?
Bắt nạt trên mạng là bắt nạt bằng việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số. Nó có thể diễn ra trên phương tiện mạng xã hội, nền tảng nhắn tin, nền tảng chơi game và điện thoại di động. Đó là hành vi lặp đi lặp lại, nhằm mục đích khiến những người bị nhắm mục tiêu sợ hãi, tức giận hoặc xấu hổ. Những ví dụ bao gồm:
- Lan truyền những lời nói dối về hoặc đăng những bức ảnh đáng xấu hổ của ai đó trên mạng xã hội
- Gửi tin nhắn hoặc mối đe dọa gây tổn thương qua các nền tảng nhắn tin mạo danh ai đó và thay mặt họ gửi những thông điệp ác ý cho người khác.
Trích từ trang web CFC.
Những dạng cơ bản của bắt nạt qua mạng
- Gửi những thông điệp hoặc tin nhắn có nội dung xấu tới email hoặc điện thoại di động tới một ai đó.
- Phát tán những tin đồn nhảm, có tính chất xúc phạm và làm nhục qua mạng.
- Gửi những tin nhắn gây tổn thương hoặc đe dọa lên các trang mạng xã hội hoặc các trang web/blog.
- Lấy trộm thông tin cá nhân của ai đó rồi lẻn vào tài khoản của họ để phá hoại hoặc gửi những thông điệp gây hại.
- Làm giả một ai đó khác trên mạng để làm tổn thương người khác.
- Lấy những bức hình/clip riêng tư hoặc không được đẹp của một ai đó rồi lan truyền qua Internet và mạng xã hội.
- Nhắn tin gợi dục (mà chưa có sự đồng thuận) hoặc lưu hành những hình ảnh hoặc tin nhắn khêu gợi tình dục về một ai đó.
Nguyên nhân dẫn đến bắt nạt trên mạng
Do không sợ bị phát hiện
Vì không sợ bị phát hiện nên bản thân kẻ thực hiện không cảm thấy sợ hãi mà ngược lại còn gia tăng mức độ nghiêm trọng của hành vi với mục đích hạ nhục danh dự, nhân phẩm của nạn nhân. Khi nhận được sự tung hô, kẻ thực hiện thường có xu hướng lặp đi lặp lại những hành vi này để nạn nhân phải sống trong đau khổ và sợ hãi.
Thể hiện bản thân
Thống kê cho thấy, đa số thủ phạm và nạn nhân của bắt nạt trên mạng đều là trẻ vị thành niên và người trẻ tuổi. Ở lứa tuổi này, các hành vi bắt nạt người khác được xem là cách thể hiện bản thân. Ngoài ra, khi thấy những người khác tung hô hành vi bắt nạt và có lời lẽ nhục mạ danh dự của nạn nhân, bản thân kẻ thực hiện sẽ có cảm giác thỏa mãn và dần yêu thích những hành vi này.
Đạt được lợi ích, mục đích cá nhân
Ngoài mục đích thể hiện bản thân, các hành vi đe dọa qua mạng còn được thực hiện với mục đích hạ nhục đối phương do thù ghét cá nhân, ganh tị hoặc đôi khi được thực hiện với mục đích tiến bạc (thường là đe dọa tung clip, ảnh nóng và yêu cầu nạn nhân phải đưa một khoản tiền lớn).
Hậu quả của tình trạng bắt nạt trên mạng
Bắt nạt trực tuyến có thể đặc biệt gây tổn hại và khó chịu vì nó thường ẩn danh hoặc khó theo dõi. Nó cũng khó kiểm soát và nạn nhân không biết có bao nhiêu người (hoặc hàng trăm người) đã xem tin nhắn hoặc bài đăng. Mọi người có thể bị dày vò không ngừng mỗi khi họ kiểm tra thiết bị hoặc máy tính của mình.
Đôi khi, bắt nạt trên mạng, giống như các hình thức bắt nạt khác, có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng lâu dài. Sự căng thẳng của việc luôn ở trong trạng thái khó chịu hoặc sợ hãi có thể dẫn đến các vấn đề về tâinh thần, năng lượng, giấc ngủ và thói quen ăn uống.
Bắt nạt qua mạng thường để lại nhiều hậu quả nặng nề đặc biệt là đối với thanh thiếu niên. Nó có thể dẫn tới rối loạn lo âu, rối loạn trầm cảm, tự làm đau bản thân (self-harm) và thậm chí tự tử. Nạn nhân thường thiếu tự tin và tổn thương sự tự trọng nặng nề, có cảm giác sợ hãi, buồn bã, tức giận nhiều hơn sau khi bị bắt nạt.
Chưa kể, một khi đã xuất hiện trên mạng thì những nội dung như vậy thường lưu lại rất lâu sau đó và rất khó để thoát khỏi nó. Nỗi đau gây ra bởi bắt nạt qua mạng là rất lớn và không thể lường trước được.
Nếu bạn lo lắng về sự an toàn của mình hoặc điều gì đó đã xảy ra với bạn trên mạng, hãy khẩn trương nói chuyện với người lớn mà bạn tin tưởng. Hoặc truy cập website của tổng đài bảo vệ trẻ em hoặc gọi số 111 để tìm trợ giúp.
Đọc thêm bài viết khác tại đây: Liệu trò chơi điện tử có thể giúp trẻ em học tập hay không?